Zabawa badawcza

B. Muchacka – zabawa badawcza

Źródło: „Zabawy badawcze w edukacji przedszkolnej”, Kraków 2006, Wydawnictwo AP

Definicja zabawy badawczej – „jest to rodzaj działalności ludycznej związanej z operowaniem przedmiotami, której częścią są czynności poznawcze polegające na odkrywaniu nie znanych dotąd dziecku cech przedmiotów i zjawisk oraz związków między nimi” (s. 46)

„Napięcie towarzyszące dziecku podczas zabawy badawczej powoduje, że doznaje ono różnorodnych uczuć intelektualnych: przyjemności, zadowolenia, triumfu, satysfakcji z tego, iż coś poznało, osiągnęło, odkryło, doszło do jakiegoś wniosku” (s. 16)

„W zabawie badawczej celem dla dziecka jest nie tyle skutek, chociaż także jest ważny, ile gromadzenie doświadczeń, wiadomości i odkrywanie wiedzy o świecie, a także doskonalenie umiejętności korzystania i posługiwania się nowymi przedmiotami oraz doznawanie przyjemnych przeżyć intelektualnych i estetycznych” (s. 22)

„W zabawie badawczej małe dziecko często osiąga wynik przypadkowo, zatem wcześniej nie planuje ani rezultatu, ani metod działania, przy pomocy których osiągnęłoby tenże wynik. Gdy już jednak w ów przypadkowy sposób dojdzie do konkretnego odkrycia, dziecko próbuje upewnić się o nim, powtarza więc zabawę odtwarzając w pewnym porządku cały proces, który do tego „odkrycia” doprowadził. Powtarzanie w zapamiętanym porządku poszczególnych czynności zastępuje niejako plan działania.” (s. 26-27)

Zarażanie innych swoim odkryciem „…w kontaktach dziecka z zabawką, zjawiskiem, przedmiotem, i sytuacji interpersonalnych, kiedy dziecko dzieli się swoimi wrażeniami, oznajmia o dokonaniu „odkrycia” lub zachęca do tego samego „odkrycia” nauczyciela lub kolegę” (s. 29)

„Jeżeli dziecko we wcześniejszym okresie rozwoju, w trakcie zabawy napotka jakiś problem, to próbuje go rozwiązać metodą prób i błędów, natomiast w późniejszym okresie w miarę zdobywania doświadczeń, zanim podejmuje próbę działania uruchamia wyobraźnię, a więc przywołuje w myśli obrazy już znane i próbuje w nowej sytuacji zastosować działania w miarę racjonalne” (s. 35)