J. Anderson – Uczenie się jako adaptacja do zmieniających się warunków życia

Źródło: „Uczenie się i pamięć”, WSiP, Warszawa 1998, s. 17-19

„Uczenie się jest podstawową formą działalności człowieka w każdych warunkach. Istnienie nowej kultury zależy od zdolności nowych jej członków do uczenia się licznych umiejętności, norm zachowania, faktów, przekonań, itp (…) Człowiek wykazuje absolutnie wyjątkową plastyczność w zachowaniu – może nauczyć się żyć w świecie epoki kamienia łupanego plemion Nowej Gwinei oraz w świecie nieważkości kosmonauty będącego na orbicie okołoziemskiej (…).

Przeżycie gatunku wymaga tego, aby jego przedstawiciele zachowywali się w sposób dobrze przystosowany do otaczającego ich środowiska, co jest możliwe do osiągnięcia drogą ewolucji i poprzez uczenie się (…)

Adaptacja poprzez wrodzone zachowania pozwala organizmowi na wejście do środowiska z natychmiastową gotowością do działania (…) na przykład pszczoły muszą uczyć się co roku nowych dróg do pokarmu, a człowiek musi co pokolenie przygotować się do rewolucji technologicznej (…) Im bardziej zmienne środowisko tym bardziej plastyczne musi być zachowanie.

Stosowanie narzędzi stworzyło bardziej złożone środowisko, które wymagało większej zdolności do uczenia się. Gdy wzrosła zdolność uczenia się, narzędzia stały się jeszcze bardziej złożone, wywołując efekt kuli śnieżnej: bardziej świadome środowisko wymagało bardziej złożonego uczenia się, które tworzyło coraz bardziej złożone środowisko itd. W pewnym sensie ów efekt kuli śnieżnej wymknął się spod kontroli we współczesnym społeczeństwie – technologia stworzyła środowisko z licznymi zagrożeniami (…), z którymi nie nauczyliśmy sobie radzić i do których nie mieliśmy czasu się przystosować poprzez ewolucję.”