Metoda projektów

Źródło: Mali badacze. Metoda projektu w edukacji elementarnej (2003), Warszawa Wyd. CODN,

Twórcy metody wychodzą z założenia, że „pozbawianie dzieci okazji do sensownego udziału w poznawaniu czegoś, co je interesuje, może negatywnie wpłynąć na ich motywację i zdolność do nauki” (s. 19). Dlatego też stawiają na aktywne uczenie się. „Czynne uczenie się to działanie poznawcze, w którym uczeń sam bierze odpowiedzialność za własną pracę, sam sobą kieruje, sam określa swoje cele i sam ocenia swoje osiągnięcia. Uczeń pozytywnie zmotywowany własnymi postępami przejawia większą zdolność rozwiązywania problemów i większą zdolność do pogłębiania wiedzy.” (s. 20)

Struktura projektu

  1. pomysł na temat projektu (z inicjatywy nauczyciela lub z zainteresowań dzieci),
  2. analiza tematu pod kątem możliwościami jego przeprowadzenia oraz zgodności z programem,
  3. zajęcia wprowadzające (zaciekawienie uczniów) oraz decyzja czy dzeci są wystarczająco zainteresowanie by poświęcić mu więcej uwagi oraz czy warunki otoczenia umożliwiają jego realizację,
  4. ustalenie wiedzy dzieci na „ten” temat, oraz stworzenie listy pytań na jakie dzieci chciałyby uzyskać odpowiedź,
  5. zbieranie materiałów dostępnych na „ten” temat, zaplanowanie wycieczek i wizyt ekspertów,
  6. aktywność badawcza i dzielenie się zdobytą wiedzą (ponawanie rekwizytów, wycieczki, wizyty specjalistów, obserwacje, szkice obiektów związanych z tematem, analiza materiałów, konstrukcje, zabawy tematyczne, uzupełnianie plansz związanych z wiedzą na temat),
  7. przygotowanie zajęć, podczas których dzieci będą dzieliły się swoją wiedzą z innymi,
  8. analiza projektu i ocena.

„Ucząc się jak realizować projekt nauczyciel uczy się jak wpierać – a nie tłumić – dziecięcą ciekawość i wrodzone skłonności poznawcze, nie tracąc jednocześnie z pola widzenia celów dydaktycznych określonych w programie nauczania.” (s. 23)

„Praca metodą projektów nie obejmuje wszystkich niezbędnych aspektów procesu edukacyjnego. Małemu dziecku potrzebne są też inne rodzaje aktywności poznawczej. . Nie należy zakładać, że metodą projektów uda się zrealizować całość programu dydaktycznego” (od żłobka do I klasy szkoły podstawowej). „Nauczyciele, którzy znają metodę projektów często z dobrym skutkiem wykorzystują pewne jej aspekty w innych zajęciach edukacyjnych” (np. prace konstrukcyjne, rysunek z obserwacji czy dokumentację) (s. 18).