Pomoce:
- lupa
- słoiki lub szklanki z przykrywkami
- kawałki styropianu
- zapałki
- farby
Kowalik żyje w korze drzew (najczęściej korze lipy).
Pożywienie. Żywi się sokiem lipy i jej nasionami (zdjęcie poniżej).
Spija także sok z kwiatów i z martwych owadów (patrz: Google.pl, Wikipedia.pl).
Rozmnażanie. Kowaliki rozmnażają się stykając się ze sobą pupami – tak jak na zdjęciu. Potrafią tak chodzić nawet 2 tygodnie.
Po takim czasie samica składa jaja, z których wykluwają się małe. Grzbiet kowalika zmienia swoją kolorystykę w trakcie gdy owad się rozwija. Początkowo jest cały czerwony, z czasem jednak zaczynają się na nim pojawiać czarne plamy.
Praca z dziećmi.
Idea. Temat kowalika na zajęciach w przedszkolu zrodził się sam. Dzieci podczas zabaw w ogrodzie wielokrotnie przynosiły dziwne owady, znane tylko z widzenia, które w dodatku nazywały mianem „tramwajów”. Postanowiłem sprawdzić jak brzmi prawdziwa nazwa tego owada i przybliżyć go dzieciom bliżej. Przyszedł czas by temat ten stał się sednem zajęć o owadach. Zamiast po raz kolejny omawiać motyle, osy i pszczoły sięgnąłem do tego co dzieciom bliższe – kowala bezskrzydłego, na co dzień żyjącego w lipie na terenie ogrodu przedszkolnego. Na początku owada trzeba było złapać by dzieci mogły go bliżej obejrzeć (i pokazać jak dbać o małe zwierzęta by nic się im nie stało).
Zbieranie owadów. Skoro mamy poznać owady i skoro żyją one tak blisko – to szkoda nie zaprosić kilka osobników do „siebie”. Znalezione owady (udało się nam znaleźć czterech przedstawicieli) zamknięto w trzech szklankach – najmniejsze, dojrzałe i dorosłe osobniki.
Następna faza to obserwacja dzięki lupom i zdjęciom na ekranie komputera dzieci miały zapoznać się z kształtem grzbietu, ilością nóg i ich wyglądem, kształtem czułek, kolorem oczu itp.
Omówienie budowy owada i sposobu życia. Środkami pomocy w tym przypadku służyły zdjęcia na komputerze. Na koniec powtórzenie istotnych informacji.
Rysunki. Nim zadaję dzieciom zadanie – narysuj najpierw sam staram się narysować na tablicy (lub kartce) to co ma się zaraz stać czynnością dzieci. Pozwala im to zobaczyć jak może wyglądać trudny obraz (inaczej – jeśli zależy nam na rozwijaniu twórczości).
Zadanie polegało na narysowaniu wszystkich trzech owadów (małego, dojrzałego i dorosłego). Oto niektóre efekty prac dziecięcych (5-latki).
Interesujące są również dziecięce próby przerysowywania nazw.
Pamiętając by wypuścić zmęczone owady pożegnaliśmy się z nimi.
Praca techniczna. Tworzenie własnego kowalika bezskrzydłego przez każdego z dzieci w umożliwi zbiorczo stworzyć całe stado. Model:
Do budowy potrzebne są: pocięte kawałki styropianu (styropian tniemy nagranym na ogniu nożem), zapałki oraz farby.
