Zawody

Dzieci wbrew pozorom lubią pracować. Szczególnie pomagać dorosłym – warto to wykorzystać, choć wymaga to cierpliwości i nieustannej obserwacji dziecka pod kątem jego bezpieczeństwa. Wykonywanie pracy ma charakter, zwykle przymusowy. Dzieci, które nie są jeszcze owładnięte monotonią wykonują zadania z zaciekawieniem i traktują ją jako zabawę (o ile nie jest ona za trudna). Takie wprowadzenie w świat zawodów to przygotowanie do bycia użytecznym (o czym pisali T. Kotarbiński i J. Wojciechowski formułując Techniki dobrej roboty).

Z zawodem związane są najczęściej:

  • materiał jakim pracownik manipuluje,
  • umiejętności jakie musi posiadać pracownik aby osiągnąć cel, w tym umiejętność zachowania własnego i cudzego bezpieczeństwa,
  • wytwór czyli efekt jego pracy i jego korzyści,
  • narzędzia, które ułatwiają wykonanie pracy,
  • przedmioty zapewniające bezpieczeństwo tj. skafander, kask, oraz
  • miejsce pracy.

Wprowadzeniu dzieci w świat zawodów posłuży: obserwacja pracujących osób w naturalnym ich otoczeniu (spacery, wycieczki), umożliwienie dzieciom wykonywania niektórych czynności, które są charakterystyczne dla danego zawodu (rozwijają sprawność). W realizacji tego działu przydatne będzie również wykorzystanie specjalnych strojów bezpieczeństwa i zabawowych zestawów tematycznych.

Aktor – teatr cieni (zjawisko cienia), teatr pacynek,

Astronom – planetarium, skala odległości w Układzie Słonecznym, kalendarz astronomiczny, obserwacje Słońca i Księżyca, zaćmienie Słońca i Księżyca, koniunkcja planet, zegar słoneczny,

Chemik – reakcja chemiczna kwasu z zasadą, krystalizacja soli, krystalizacja cukru, enzymy (jak działa mydło i płyn do mycia naczyń), działanie wybielacza,

Detektyw – niewidzialne pismo, telegraf (alfabet Morse`a, alfabet flagowy),

Elektryk – obwód zamknięty, dzwonek do drzwi, co przewodzi prąd, żarówka, bateria, prąd z warzyw i owoców, maszyny uczące, układ równoległy i szeregowy, silnik elektryczny, energia słoneczna, elektromagnes, wiertarka elektryczna, wentylator elektryczny, samochód elektryczny,

Fotograf i kamerzysta – camera obscura, obrazy lustrzane, badanie światła słonecznego, badanie cienia, koło barw, kolory addytywne i subraktywne, iluzja, filtr czerwony, zdjęcia 3d, kinematograf (pilka.pdf, zegar.pdf),

Górnik – kolej linowa,

Hydraulik – kanały wodne, fontanna, zasada naczyń połączonych, pompa wodna, pompa przy studni, wieża ciśnień, ciepła woda unosi się, powstawanie rdzy, woda przyjmuje kształt naczynia,

Introligator – książka nieskończona,

Kapitan statku – co unosi się na wodzie, spławik, góry lodowe, statek (i tratwa), nurek, łódź podwodna, batyskaf, motorówka, język komunikacji (alfabet Morse`a, alfabet flagowy),

Meteorolog – termometr, wilgotnościomierz, stacja pogody, zegar słoneczny,

Kierowca – samochód, nauka jazdy na rowerze,

Krawiec – igła i nitka, krosno, szycie ubrań,

Kucharz – kurze jajo, kwas i skorupka jajka,

Murarz – szałas, wigwam, modele szałasów i wigwamów, cegła, dom (z elektrycznością, kanalizacją i wodociągiem), dom z rurek po papierze toaletowym, parkiet, konstrukcje z kartek papieru, z kart brydżowych, z pudełek po zapałkach, z pudełek kartonowych, z książek, z patyczków, rozwijanie umiejętności budowania z klocków (nieczepnych),

Operator dźwigu – dźwig, wciągarka, równowaga w podnoszeniu ciężaru, waga (sprężynowa i szalkowa),

Pilot – wiatr, co spada wolniej, samolot, układ skrzydeł, silnik odrzutowy, spadochron,

Rybak-wędkarz – wędka, wciągarka (kołowrotek), spławik, bojka, łowienie ryb,

Sprzedawca – waga (sprężynowa i szalkowa),

Strażak – powstawanie ognia, rozprzestrzenianie się ognia, ogień potrzebuje tlenu aby się palić, gaśnica,

Telefonista – telegraf (alfabet Morse`a), rozchodzenie się dźwięku, echo, tuba, telefon,

Zegarmistrz – zegar słoneczny,

Więcej na ten temat napisałem w artykułach na łamach czasopism (więcej: moje publikacje) oraz wielu rozdziałach monografii, oto przykładowe: