Mniszek pospolity jest bardzo popularną rośliną (często chwastem), stąd przybrała wiele nazw. Określa się ją mianem:
- Mlecz – ze względu na sok mleczny, choć jest to nazwa myląca, gdyż jest podobna do innej rośliny, bardzo podobnej (tyle, że charaktryzującej się łodyżka)
- Brodawnik
- Pępawa
- Wole oczy
- Mlycz
Cechy charakterystyczne:
- kwiat w ciągu dnia otwiera się na słońce, a później zamyka (polecam obserwację z dziećmi tego procesu, dokumentację fotograficzną)
- żółty kwiat jadalny, podobnie jak liście (informacja na podstawie artykułu w magazynie „Magnolia” (czerwiec 2012), autor tekstu: dr M. Narkiewicz, s. 108-109)
- łodyżka rośliny jest pusta w środku,
- gdy żółty kwiat osiągnie dojrzałość zamienia się w popularnego dmuchawca, którego nasiona mogą być noszone przez wiatr na dalekie odległości, w ten sposób można obserwować majowe łąki oblane jego żółtym kolorem,
- sok kwiatu spijany jest przez wiele owadów, ale także stanowi przysmak dla krów,
- przez liść biegnie główna żyła mleczna,
- korzeń rośliny jest długi i prosty (stanowi pożywienie dla gryzoni),
- mniszek ma właściwości lecznicze.
Liście rośliny działają jak baterie słoneczne, służą do odbioru promieni słonecznych, bez których roślina stała zbielała by [tj ma to miejsce w przypadku hodowanej rzeżuchy]. Zielony składnik roślin (chlorofil) jest jednym z podstawowych składników liści. Jednak liście oprócz odbierania energii słonecznej wytwarzają również niezbędny do życia człowieka i zwierząt tlen. By to udowodnić posłużę się doświadczeniem. W tym celu do szklanki z wodą włożę liść mlecza i sprawdzimy, że po pewnym czasie pojawią na nim pęcherzyki powietrza [ok. 2-4 godzin].
[Uwaga, zaraz po wlaniu wody (z kranu) należy powstałe bąbelki powietrza wytrząsnąć, by nie myliły małych obserwatorów].
Wykorzystanie mniszka leczniczego (Uwaga, zanim zastosujesz przeczytaj więcej w fachowej literaturze!).
- W maju z żółtych kwiatów mniszka tworzy się wywar, tzw. miodek majowy (to mieszanina gotowanych kwiatów mniszka oraz dużej ilości cukru – sposób jego przygotowania podaję niżej),
- Olejek eteryczny
- Krem kwiatowy
- Herbata z mniszka
- Sałatka – korzeń rośliny można zmieszać z sałatą
- Bukiety
Sok z mniszka lekarskiego. Do uzyskania 1 litra soku niezbędne jest zebranie 300 kwiatów mniszka. Na początku należy wyprosić z kwiatów wszystkie owady, które postanowiły mieszkać w naszych kwiatkach – w tym celu moczymy przez 0,5 godziny kwiaty w wodzie.
W tym czasie wychodzą z kwiatów wszystkie owady, oto niektóre z nich
Zamoczone kwiaty wkładamy do garnka z wodą i zalewamy 2 litrami wody, a następnie gotujemy przez 1,5 wyjmujemy kwiaty, osączamy.
Do otrzymanego wywaru wkładamy pokrojoną cytrynę, kilka goździków i kilogram cukru, i ponownie gotujemy 1,5 – 2 godziny – w zależności od konsystencji jaką chcemy uzyskać. Im dłużej tym gęstszy i ciemniejszy sok. Na koniec wekujemy. Jeśli słoik jest szczelny sok może stać nawet do 8 lat.
