Na tej stronie znajdziesz informacje na temat przeprowadzonych badań oraz tych aktualnie prowadzonych, a także odnośniki do publikacji, w których opisane zostały wyniki tych badań.
2022
Realizacja projektu wdrożeniowego: Nowosądecki Projekt Edukacji Astronomicznej (NPEA). Inicjatorem projektu jest Zbigniew Konieczek. Realizatorem projektu jest Fundacja NEWAG. Projekt jest realizowany na mocy porozumienia z Akademią Pedagogiki Specjalnej w Warszawie (porozumienie podpisane we wrześniu 2022 roku) oraz pod patronatem Politechniki Krakowskiej. Do moich zadań projektowych należą: prowadzenie szkoleń dla nauczycieli biorących udział w innowacji, wspieranie nauczycieli realizacją zajęć wśród dzieci, hospitowanie zajęć prowadzonych przez nauczycieli, realizowanie sprawdzianów wiadomości oraz prowadzenie diagnozy uzdolnień technicznych wśród dzieci.
Relacja z realizacji projektu: wywiad i relacja wideo (You Tube): https://youtu.be/kwy2AFAfx3U

Projekt badawczy własny pt. Kompetencja dzieci przedszkolnych w zakresie budowania z klocków nieczepnych. Projekt finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej (nr BNS 12/23-P). Projekt rozliczony (2023).
- Jelinek, J.A. (2023). Odtwarzanie wzorów konstrukcyjnych przez dzieci 4-, 5- i 6-letnie 70 lat temu i dzisiaj. Porównanie wyników badań. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 42(2), 77–91.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.2.77-91
2021
Projekt badawczy własny pt. „Dziecięca meteorologia. Modele kompetencji starszych przedszkolaków i młodszych uczniów w zakresie zjawisk atmosferycznych”. Projekt finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej (nr BNS 7/21-P). Wstępna realizacja projektu 2.2020 – 1.2021, jednak ze względu na panującą pandemię COVID-19 termin realizacji projektu został przesunięty na rok 2021. Pełniona funkcja: kierownik projektu.
- Jelinek J.A. (2022), Dziecięca meteorologia. Ewolucja sposobu oceniania stanu pogody u dzieci 6- i 9-letnich, Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika, 2(44)/2022, s. 199-217.
- Jelinek J.A. (2022), The ability of children aged 6 and 9 years, respectively, to detect errors in a narrative based on incorrect information about evaporation in the water cycle (Rozpoznawanie nieprawidłowości w narracji opartej na błędnych przesłankach dotyczących zjawiska parowania w procesie obiegu wody przez dzieci 6- i 9-letnie). Pedagogical Forum (Forum Pedagogiczne), 13(2), s. 355–365.
- Jelinek J.A. (2022), Dziecięca Meteorologia. Rozumienie przez dzieci zjawisk pogodowych w różnych częściach świata, Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, vol. 17, nr 1(64), s. 25–38.
DOI: 10.35765/eetp.2022.1764.02
Uczestniczenie w projekcie wdrożeniowym Nowosądecki Projekt Edukacyjny. Program edukacji matematycznej. Inicjatorem projektu jest Zbigniew Konieczek. Organizatorem jest Fundacja NEWAG, Wydział Oświaty i Wychowania Miasta Nowy Sącz. Kierownikiem realizacji prof. E. Gruszczyk-Kolczyńska, współrealizatorami są: dr M. Wenderlich, dr hab. J.A. Jelinek. Pełniona rola jest prowadzenie wraz z dr M. Wenderlich badań nad rozpoznaniem dzieci uzdolnionych matematycznie biorących udział w projekcie edukacyjnym oraz ustalanie przyrosty wiedzy i umiejętności w zakresie matematyki wśród tych dzieci.
2020
Realizacja projektu wdrożeniowego: Nowosądecki Projekt Edukacji Technicznej (NPET). Inicjatorem projektu jest Zbigniew Konieczek. Projekt jest realizowany dzięki wsparciu Fundacji NEWAG. Projekt realizowany jest we współpracy z Wydziałem Edukacji i Wychowania Miasta Nowy Sącz, na mocy porozumienia z Akademią Pedagogiki Specjalnej w Warszawie (porozumienie podpisane w maju 2020 roku) oraz pod patronatem Politechniki Krakowskiej. Do moich zadań projektowych należą: prowadzenie szkoleń dla nauczycieli biorących udział w innowacji, wspieranie nauczycieli realizacją zajęć wśród dzieci, hospitowanie zajęć prowadzonych przez nauczycieli, realizowanie sprawdzianów wiadomości oraz prowadzenie diagnozy uzdolnień technicznych wśród dzieci. Poniżej przedstawiam artykuły, w których przedstawiłem fragmenty wyników badań:
- Jelinek J.A. (2023), Wykorzystanie wiedzy osobistej uczniów 8-letnich w twórczym rozwiązywaniu zadań technicznych, Problemy opiekuńczo-wychowawcze 619 (4), s. 51-60.
- Jelinek J.A. (2023), Ponowne odkrywanie przez dzieci 8-letnie zjawiska camera obscura. Humanitas. Pedagogika i Psychologia, 2, s. 97-108. DOI: http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0053.7609.
Relacja w prasie (Dobry Tygodnik Sądecki, DTS24)

Projekt badawczy własny pt. „Dziecięca astronomia. Badania podłużne wśród dzieci z klas I-III”. Badania podłużne realizowane w latach 2018 – 2020 były realizowane w wśród tych samych dzieci. Projekt finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej (BNS 37/2020). Pełniona funkcja: kierownik projektu.
2019
Projekt badawczy własny pt. „Dziecięca geologia. Modele umysłowe starszych przedszkolaków i młodszych uczniów w zakresie budowy wewnętrznej Ziemi i zjawisk w niej zachodzących”. Projekt finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej (BSTP 5/19-I). Data realizacji grantu 2.2019 – 1.2020. Pełniona funkcja: kierownik projektu.
>> Narzędzie badawcze – Test reprezentacji budowy wewnętrznej Ziemi dla dzieci
- Jelinek J.A., Dziecięca geologia. Modele mentalne budowy wewnętrznej Ziemi dzieci 6, 7 i 8-letnich, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 1(70)/2019, s. 42-55. DOI: 10.24131/3724.190204
- Jelinek J.A., Rozumienie przez dzieci 6, 7 i 8-letnich występowania wód gruntowych, Problemy wczesnej edukacji, 1(52)/2021, s. 50-63. DOI 10.26881/pwe.2021.52.04
- Jelinek J.A. (2022), The ability of children aged 6 and 9 years, respectively, to detect errors in a narrative based on incorrect information about evaporation in the water cycle (Rozpoznawanie nieprawidłowości w narracji opartej na błędnych przesłankach dotyczących zjawiska parowania w procesie obiegu wody przez dzieci 6- i 9-letnie). Pedagogical Forum (Forum Pedagogiczne), 13(2), s. 355–365.
- Jelinek J.A. (2023), Przyroda nieożywiona: woda, klimat i pogoda, [w:] Anna Mikler-Chwastek, Adamina Korwin-Szymanowska, Jan A. Jelinek (red.), Zielona edukacja i zrównoważony rozwój w nauczaniu początkowym w praktyce szkolnej, Wyd. APS, Warszawa (e-book). ISBN: 978-83-67721-12-7; ISSN: 978-83-67721-11-0 (s. 10 – 47). Otwarty dostęp, on-line: http://www.aps.edu.pl/media/wl4h4t11/plecak_2-150.pdf
2018
Realizacja projektu badawczego pt. „Dziecięca astronomia. Skuteczność tutoringu rówieśniczego”. Projekt finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej (nr: BSTP 15/18-I). Data realizacji grantu: 9.3.2018 – 30.4.2019. Pełniona funkcja: kierownik projektu.
- Jelinek J.A. The effectiveness of peer tutoring in the field of teaching basic astronomical concept among older preschoolers and young pupils. A quantitative analysis. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas Pedagogika, 19/2019, s. 147-158. DOI:10.5604/01.3001.0013.2214
Realizacja projektu badawczego pt. „Dziecięca astronomia. Jak starsze przedszkolaki i mali uczniowie wyjaśniają kształt Ziemi, miejsce Ziemi w kosmosie oraz zjawisko dni i nocy”. Projekt przyznany w ramach I edycji projektu grantowego Miniatura, Narodowego Centrum Nauki. Numer rejestracyjny: 2017/01/X/HS6/01980. Data przyznania grantu: 31.1.2018. Data realizacji: 11.2.2018-10.2.2019. Pełniona funkcja: kierownik projektu.
- Jelinek J.A. (2021) Children’s Astronomy. Development of the Shape of the Earth Concept in Polish Children between 5 and 10 Years of Age, Education Science, 11 (2), 75. DOI: https://doi.org/10.3390/educsci11020075
- Jelinek J.A., Children’s Astronomy. Shape of the earth, location of people on earth and the day/night cycle according to polish children between 5 and 8 years of age, Review of Science, Mathematics and ICT Education, 2(13)/2019. DOI: https://doi.org/10.26220/rev.3345
- Jelinek Jan Amos (2020), Dziecięca astronomia. Intuicje i zarysy pojęć astronomicznych: mity, wyniki badań i wnioski pedagogiczne. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej. ISBN 978-83-66010-50-5.
- Jelinek J.A. (2019), Mała astronomia. Wyobrażenia Układu Słonecznego u dzieci 5-letnich, Horyzonty dziecięcych znaczeń. Granice – rozpoznania – perspektywy, red. Wiśniewska-Kin M., Bonar J., Buły A., Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 93-108.
- Jelinek J.A. Dziecięca astronomia. Dominujące modele umysłowe kształtu Ziemi, lokalizacji ludzi na Ziemi i zjawiska dnia i nocy u dzieci od 5 do 10 roku życia, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2018, s. 22-29.
2017
Realizacja wychowania technicznego w opinii nauczycieli wychowania przedszkolnego. Projekt realizowany w ramach partnerstwa Akademii Pedagogiki Specjalnej i The New Answer. Badanie prowadzone w formie ankiety internetowej przeznaczonej dla uczestników kursu e-learningowego „Skuteczne wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci wraz z edukacją matematyczną i techniczną w przedszkolu”. Respondenci: 2475 nauczyciele wychowania przedszkolnego.
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
- Jelinek J.A.,Edukacja techniczna małych dzieci, Edukacja-Technika-Informatyka, 2(28)/2019, s. 110-115.
Jak dzieci poznają zjawiska fizyczne korzystając z programu multimedialnego, numer projektu badawczego: BSTP 5/17-I. Projekt finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej. Pełniona funkcja: kierownik projektu. Projekt rozliczony.
- Jelinek J.A. (2018), Edukacyjne programy komputerowe. Wyniki badań, interpretacje, wnioski, w: Edukacja i człowiek w czasach technologii. Szanse, nadzieje i zagrożenia, red. W. Ratajek, Wrocław: Wydawnictwo Humanistyczne ViaFerrata, s. 155-165.
- Jelinek J.A. (2017), Poznawanie zjawisk fizycznych na ekranie komputera przez uczniów II klasy szkoły podstawowej. Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 4/2017, s. 54-60.
2016
Temperatura a ubranie dzieci przez dorosłych. Ludzie dorośli stojąc przed wyborem ubrań posługują się oceną temperatury. Jednak ta ocena wynika z wielu lat doświadczeń. Ocena ta jest subiektywna i związana z obserwacją innych osób już chodzących na dworze (po polu), subiektywnym odczuciu komfortu oraz czynnikach sytuacyjnych (np. podczas choroby może odczuwać niższą temperaturę i wówczas ubieramy się nieco cieplej). Niemniej jednak decyzja o ubieraniu się zapada w wyniku oceny temperatury. Tymczasem od dzieci w przedszkolu wymaga się umiejętności dostosowania ubrania do panującej na dworze temperatury (patrz: podstawa programowa). Jest to związane z kształtowaniem umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo. Temperatura jako zjawisko jest jednak dla dzieci przedszkolnych zbyt abstrakcyjne i często oceniają pogodę na podstawie widocznych wskaźników tj. podmuch wiatru, opad deszczu czy obecności słońca na niebie. Wydaje się, że można połączyć oba cele i skonstruować na podstawie uśrednionych wypowiedzi dorosłych arkusz z pomocą którego dzieci w prosty sposób będą mogły ustalać w co mają się ubrać.
- Jelinek J.A. (2018), Elementy edukacji astronomicznej z uwzględnieniem zjawisk pogodowych w kształceniu sześciolatków (wkładka), Bliżej Przedszkola, nr 7-8.202-203/2018, s. 197-202.
Ocena środka ciężkości. Sprawdzian wiadomości przeprowadzony wśród studentów kierunku pedagogika przedszkola i wczesnoszkolna
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
- Jelinek J.A. (2017), Poznawanie zjawisk fizycznych na ekranie komputera przez uczniów II klasy szkoły podstawowej. Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 4/2017, s. 54-60.
Test poziomu wody. Sprawdzian orientacji w zakresie poziomu wody w szklance przeprowadzony wśród studentów kierunku wychowanie przedszkolne z edukacją wczesnoszkolną.
- Jelinek J.A. (2017), Poznawanie zjawisk fizycznych na ekranie komputera przez uczniów II klasy szkoły podstawowej. Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 4/2017, s. 54-60.
Cykl doprowadzania wody do budynku w rysunkach dzieci 6-letnich. Stan informacji zawarty w rysunkach dzieci sześcioletnich z wizyty w przedszkolnej piwnicy i doświadczeń dotyczących wodociągu. Publikacje prezentujące wyniki badań:
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
- Jelinek J.A., Wodociągi i kanalizacja, Bliżej przedszkola, 11/2014 (158), s. 50-53.
Dziecięca astronomia. Modele kompetencji astronomicznych starszych przedszkolaków i młodszych uczniów w zakresie kształtu Ziemi, jej miejsca w kosmosie oraz zjawiska dni i nocy”. Numer grantu BSTP 4/16-I, finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej. Przykładowe wywiady z dziećmi. Pełniona funkcja: kierownik projektu. Publikacja prezentująca wyniki badań:
- Jelinek J.A. (2018), Elementy edukacji astronomicznej z uwzględnieniem zjawisk pogodowych w kształceniu sześciolatków (wkładka), Bliżej Przedszkola, nr 7-8.202-203/2018, s. 197-202.
- Jelinek J.A. (2017), Dziecięca astronomia. Rozumienie dziecięcych wyjaśnień jako punkt wyjścia do organizowania dydaktyki. W: Kategorie (nie)obecne w edukacji, red. Agnieszka Domagała-Kręcioch, Bożena Majeranek, Kraków: Impuls, s. 153-176.
- Jelinek J.A. (2016), Grzechy edukacji przyrodniczej w przedszkolu i w klasach I-III, w: Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 2016/1, s. 45-52. Elektroniczny, bezpłatny dostęp do artykułu.
2015
Przekonania studentów odnośnie zjawisk astronomicznych. Sprawdzian przeprowadzony wśród studentów kierunku wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna – przyszłych nauczycieli. Publikacje prezentujące wyniki badań:
- Jelinek J.A. (2018), Elementy edukacji astronomicznej z uwzględnieniem zjawisk pogodowych w kształceniu sześciolatków (wkładka), Bliżej Przedszkola, nr 7-8.202-203/2018, s. 197-202.
- Jelinek J.A. (2016), Theories explaining astronomical phenomena at children and adults, w: Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 2016/1, s. 41-48 (wydanie anglojęzyczne).
- Jelinek J.A. (2016), Teorie wyjaśniające zjawiska astronomiczne u dzieci i dorosłych, w: Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 2016/1, s. 45-52.
Nauka jazdy na rowerze – sukces rodziców i dziecka. Badania połączone z kampanią.
Przekonania studentów kierunku wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna odnośnie zjawisk z zakresu mechaniki i astronomii”. Badaniami objęto 100 studentów. Badanie przeprowadzono w formie sprawdzianu wiadomości.
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
- Jelinek J.A. (2018), Edukacja przyrodnicza sześciolatków. Możliwości i ograniczenia poznawcze dzieci odnośnie poznawania przyrody, treści kształcenia oraz propozycje zajęć z wychowania przyrodniczego (wkładka), Bliżej Przedszkola, nr 6.201/2018, s. 191-196.
- Jelinek J.A. (2017), Dziecięca astronomia. Rozumienie dziecięcych wyjaśnień jako punkt wyjścia do organizowania dydaktyki. W: Kategorie (nie)obecne w edukacji, red. Agnieszka Domagała-Kręcioch, Bożena Majeranek, Kraków: Impuls, s. 153-176.
- Jelinek J.A. (2016), Grzechy edukacji przyrodniczej w przedszkolu i w klasach I-III, w: Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 2016/1, s. 45-52. Elektroniczny, bezpłatny dostęp do artykułu.
2014
Stan wiedzy studentów ostatniego roku wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej dotyczący znajomości obiektów przyrodniczych. Badanie przeprowadzone wśród 70 studentów miały na celu ustalenie poziomu wiedzy z jaką studenci przychodzą na zajęcia z zakresu edukacji przyrodniczej. Podczas zajęć na studiach wykładowca ma na celu przybliżenie dzieciom metod przybliżania dzieci do przyrody. Żeby to zrobić musi on bazować na wiedzy, którą studenci opanwali w trakcie pobytu w liceum, gimnazjum czy szkole podstawowej. Jeśli wiedza studentów jest niska, wykładowca musi zmobilizować studentów do nadgonienia braków. Wyniki opublikowane w:
- Jelinek J.A. (2018), Edukacja przyrodnicza sześciolatków. Możliwości i ograniczenia poznawcze dzieci odnośnie poznawania przyrody, treści kształcenia oraz propozycje zajęć z wychowania przyrodniczego (wkładka), Bliżej Przedszkola, nr 6.201/2018, s. 191-196.
- Jelinek J.A. (2014), Jakość nauczania przyrody. Wiedza przyrodnicza studentów jako wyznacznik jakości kształcenia w przedszkolu i edukacji wczesnoszkolnej, w: Forum Akademickim, 12/2014, s. 54-56.
Model wentylatora jako próba wyjaśnienia zasady działania urządzeń, w których konstrukcji znajduje się wentylator (lub jemu podobne urządzenia). Badanie przeprowadzone wśród 6-latków przynosi istotne wnioski dla praktyki edukacyjnej. Wskazuje dla przykładu, że dzieci potrzebują specjalnych czynności które będą miały na celu wyjaśnienie znaczenia skręconych łopat wirnika wentylatora względem kierunku przepływu wiatru.
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
Kąciki przyrodnicze w warszawskich przedszkolach. Cel: analiza kącików przyrodniczych w 24 salach warszawskich przedszkolach. Metoda badawcza: obserwacja topograficzna, ankieta i wywiad w przedszkolach „ćwiczebnych”. Respondentami byli nauczyciele praktycy. Ankietę przeprowadzali studenci specjalności wychowanie przedszkolne Akademii Pedagogiki Specjalnej (po przeszkoleniu). Wyniki badań opublikowane w:
- Jelinek J.A. (2018), Elementy edukacji astronomicznej z uwzględnieniem zjawisk pogodowych w kształceniu sześciolatków (wkładka), Bliżej Przedszkola, nr 7-8.202-203/2018, s. 197-202.
- Jelinek J.A. (2014), Kąciki przyrodnicze w warszawskich przedszkolach. Oczami studentów kierunków wychowanie przedszkolne, w: Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 4/2014 (53), s. 49-55.
Jak dzieci uczą się czytać podczas korzystania z komputerowego programu multimedialnego”. Badanie procesu uczenia się umiejętności czytania podczas korzystania z programu edukacyjnego do nauki czytania („Klik uczy czytać”). Numer grantu BSTP 11/14-I finansowanie z Akademii Pedagogiki Specjalnej. Wyniki badań opublikowane w:
- Jelinek J.A., Skuteczność edukacyjna multimedialnych programów do nauki czytania, w: Dobre praktyki w edukacji w kontekście integralnego rozwoju dzieci, młodzieży i dorosłych, B. Muchacka, M. Such-Pyrgiel, D. Łażewskiej (red.), Józefów, Wydawnictwo WSGE, 2016, s. 149-170.
- Jelinek J.A., Badanie skuteczności programu komputerowego do nauki czytania, w: Nauczyciel wczesnej edukacji kreatorem środowiska edukacyjnego dziecka, E. Płóciennik, D. Radzikowskiej (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016, s. 75-83.
2013
Paradoks włącznika w konstruowanych przez dzieci prostych obwodach zamkniętych Obserwacje poczynione podczas zajęć wśród dzieci 6-letnich. Jest to część druga badań na ten temat. Przedstawiam etapy zajęć, które prowadzą dzieci do zbudowania obwodu z zastosowaniem paradoksalnej funkcji włącznika. W badaniach tych przedstawiam także rysunki dzieci, jakie wykonały po zajęciach mając na stole model zbudowanej wcześniej latarki (żarówka, włącznik, bateria, kable).
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
- Jelinek J.A. (2017), Wprowadzenie do elektryczności w szkole, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2017, s. 61-68.
Dziecięca astronomia. Światowe badania naukowe dotyczące dziecięcych przekonań na temat zjawisk astronomicznych sięgają lat 80 XX wieku. Prekursorem tych badań jest Stella Vosniadou, która w oparciu o badania przeprowadzone na dzieciach amerykańskich wyznaczyła m.in. sześć modeli mentalnych dotyczących kształtu Ziemi. Kontynuatorzy tych badań stwierdzili, że modele te (z małymi wyjątkami) są widoczne również w przekonaniach dzieci z innych kręgów kulturowych (np. wśród dzieci indyjskich czy filipińskich). Szereg badań, które wykorzystywały metody badań Vosniadou doprowadziły do stwierdzenia, że już dzieci 5-letnie są prezentują naukowy pogląd dotyczący zjawisk astronomicznych. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że w Polsce edukację astronomiczną w szkole prowadzi się formalnie dopiero w klasie IV. Badania tutaj zaprezentowane są pierwszym etapem do ustalenia zagadnień jakie należy poruszać z dziećmi podczas zajęć z zakresu astronomii. Wyniki badań są niesamowite jeśli uzmysłowimy sobie jak w wyjaśnieniach dzieci przejawiają się wyjaśnienia dorosłych i sprzeczne z nimi własne dziecka. Pamiętajmy bowiem, że prawa fizyki na Ziemi są inne niż te, które dotyczą kosmosu.
- Jelinek J.A. (2018), Elementy edukacji astronomicznej z uwzględnieniem zjawisk pogodowych w kształceniu sześciolatków (wkładka), Bliżej Przedszkola, nr 7-8.202-203/2018, s. 197-202.
- Jelinek J.A. (2017), Dziecięca astronomia. Rozumienie dziecięcych wyjaśnień jako punkt wyjścia do organizowania dydaktyki. W: Kategorie (nie)obecne w edukacji, red. Agnieszka Domagała-Kręcioch, Bożena Majeranek, Kraków: Impuls, s. 153-176.
Jak dzieci uczą się matematyki korzystając z komputerowych programów multimedialnych, numer grantu: BW 3/10-III. Projekt finansowany ze środków Akademii Pedagogiki Specjalnej. Badania opublikowane w:
- Jelinek J.A., Uczenie się matematyki przez uczniów klasy pierwszej podczas korzystania z programów multimedialnych, w: Ruch pedagogiczny 3/2013, s. 181-194.
2012
Przedstawianie elektrycznego obwodu zamkniętego na rysunkach dzieci 7-letnich, po przeprowadzonych zajęciach, na których uczniowie budowali obwód elektrycznych.
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
- Jelinek J.A. (2017), Wprowadzenie do elektryczności w szkole, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2017, s. 61-68.
2011
Paradoks włącznika w konstruowanych przez dzieci prostych obwodach zamkniętych (fragment:) Problem pojawił się dość przypadkowo gdy jedna z grup dzieci 5-letnich podczas zajęć o elektryczności, odkryła zupełnie inne (niewłaściwe?) zastosowanie włącznika.
- Jelinek J.A., Wprowadzenie do elektryczności w szkole, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2017, s. 61-68.
Jak dzieci i dorośli przedstawiają na kolorowych rysunkach powietrze po oglądaniu eksperymentu Bernouliego. Eksperyment miał na celu ustalenie jaka jest różnica między reakcjami dorosłych i dzieci podczas pokazu tego samego eksperymentu.
Sposób przedstawiania na rysunkach modeli studni i oczyszczalni przez dzieci 5-letnie, po zajęciach pt. „woda w kranie” (woda pochodzi z gruntu).
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
Teoretyczna analiza treści zawartych w animowanych bajkach, pod kątem zdobywania przez dzieci doświadczeń z zakresu praw fizyk.
Przedstawianie studni, oczyszczalni oraz rurociągu na rysunkach dzieci 5-letnich, po zajęciach na temat „skąd się bierze woda w kranie” (woda pochodzi z rzeki).
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
Przedstawianie betoniarki i wysięgnika na rysunkach dzieci 5-letnich, po wycieczce, podczas której dzieci spędziły tylko kilka minut nad ich obserwowaniem pracy maszyn budowlanych.
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
Schemat rysowania zwierząt w rysunkach. S. Szuman badał schematy w rysunkach dziecięcych (więcej: Sztuka dziecka, 1990). W jego rozumieniu schemat zawiera informacje jakie posiada dziecko nt przedmiotów, miejsc lub zjawisk. Oznacza to, że w rysunkach możemy szukać co wiedzą dzieci o otaczającym świecie. Tym razem rysunki dotyczą: psa, konia i kozy – można wśród nich dostrzec podobieństwa schematu.
2010
Stan informacji zawarty w rysunkach dzieci pięcioletnich na temat schematu połączeń obwodu zamkniętego. Badania opublikowane w:
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
- Jelinek J.A. (2017), Wprowadzenie do elektryczności w szkole, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2017, s. 61-68.
- Roszyńska E., Jelinek J.A. (2010), Piknik naukowy, Wychowanie w Przedszkolu, 10/2010, s. 50-56.
Użycie modelu przedmiotu jako środka do poszerzenia wiedzy dzieci o urządzeniu. Analiza stanu wiedzy dzieci zawarta w rysunkach na przykładzie odkurzacza. Organizowanie zajęć w przedszkolu polegające na pracy na rzecz ogólnego dobra (sprzątanie). Analiza zachowania (obserwacja).
- Jelinek J.A., Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
2009
Stan informacji zawarty w rysunkach dzieci dzieci przedszkolnych na temat roweru, samochodu, koparki oraz placu budowy.
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.
Graficzny schemat rysowania urządzeń w pracach 32 dzieci przedszkolnych w wieku 5 i 6 lat (nt. roweru, samochodu, koparki
- Jelinek J.A. (2018), Dziecko konstruktorem. Rozwijanie zadatków uzdolnień technicznych u dzieci przedszkolnych i uczniów klasach I-III, Wydawnictwo Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola (CEBP), Kraków.