L.A. Paramonow – formy organizowania zabaw konstrukcyjnych dzieci

Źródło: Paramonow L.A. (1976), Kształtowanie uogólnionych wyobrażeń u dzieci w wieku przedszkolnym w procesie działalności konstrukcyjnej, w: Wychowanie umysłowe dziecka w wieku przedszkolnym, red. N.N. Poddjakow, Warszawa: WSiP, s. 118-132.


Paramonow zaproponował 5 rodzajów zabaw konstrukcyjnych dla rozwijania dziecięcej wyobraźni i kreatywności. Pokrótce je sparafrazuję.

  1. Konstruowanie swobodne – dziecko buduje to co chce i jak chce. Samodzielnie ustala temat konstrukcji, dobiera materiał i zaczyna budować. Wbrew pozorom tego typu zabawa ma duże znaczenie dla rozwoju dziecka. Rozwija u niego samodzielność, daje poczucie sprawstwa i pozwala eksperymentować z konstrukcjami.
  2. Konstruowanie wg wzoru – dorosły pokazuje dzieciom pewną gotową budowlę i prosi aby dzieci ją odzwierciedliły. Tego typu zadanie dzieci mogą wykonywać z bezpośrednio patrząc na obiekt lub odtwarzać z pamięci – jeśli nauczyciel zasłoni wzór – dzieci będą musiały podejść do stolika i za zasłoną dokładnie przyjrzeć się konstrukcji a następnie wrócić i starać się go odtworzyć
  3. Konstruowanie na zadany temat – dorosły ogranicza temat konstrukcji podając nazwę, np. prosi dzieci aby te wykonały dom taki jaki uważają. Dzieci konstruują budowle w takim kształcie jaki uważają za wystarczający. W trakcie konstruowania okazuje się, że dla jednych dzieci dom to jednopiętrowy budynek, dla innych to konstrukcja zbliżona do kamienicy, a dla jeszcze innych dom ma kształt bliźniaka. Innymi słowy budując domy dzieci mogą je porównać między sobą dla ustalenia różnic i podobieństw.
  4. Konstruowanie z uwzględnieniem warunków – po zbudowaniu domu dorosły może pokazać dzieciom laleczkę i wyjaśnić, że powinna się ona zmieścić w domu. Jeśli się nie mieści dzieci powinny powiększyć wejście…, laleczka powinna się móc położyć w łóżeczku – trzeba je przedłużyć itd. Innymi słowy wprowadzając warunek dorosły zachęca dzieci do modyfikacji dotychczasowej konstrukcji.
  5. Konstruowanie szkieletowe – to element eksperymentowania z konstrukcjami. Gdy dzieci zbudują most filarowy można się zastanawiać z nimi czy można ustawić filary konstrukcji rzadziej niż to ma obecnie miejsce – czy platforma wytrzyma ciężar samochodu, który po niej przejedzie jeśli filary będą ustawione rzadziej? Odpowiedź na to pytanie zachęca do badania – to jest cechą konstrukcji szkieletowych.