Pomoce:
- przeźroczysta miska
- dwie butelki pełne wody (o temperaturze pokojowej)
- pusta butelka plastikowa przeźroczysta (pozbawiona wszelkich etykiet)
- szklanka
- lejek
- barwnik spożywczy lub mleko do zabarwienia
- cukierniczka
- łyżeczka
- gwóźdź i kombinerki do wykonania otworu w plastikowej butelce
- marker nieścieralny
- ścierka do wycierania wylanej wody (na wszelki wypadek)
- plastelina
Omawiając z dziećmi temat zdrowego odżywiania się natrafiamy na problem jak wyjaśnić dziecku, że słodzone czy koloryzowane napoje są szkodliwe (przy założeniu, że woda jest najbardziej pożyteczna). Wyjaśnić to można posługując się następującymi trzema doświadczeniami. Pierwszy przedstawia ilość wody w ludzkim organizmie oraz prezentuje to jak go ubywa i dlaczego trzeba pić wodę. Drugi przedstawia jak działają słodzone, a trzeci koloryzowane napoje w organizmie człowieka. Wody w organizmie człowieka jest ok. 80%. By to pokazać posłużę się trzeba posłużyć się obrazem – butelka z nalaną wodą.
Przygotowanie. Plastikową butelkę należy najpierw przedziurawić gwoździem ogrzanym na ogniu w miejscu – ok. 1 cm od spodu butelki (patrz niżej na zdjęciach). Otwór należy uszczelnić za pomocą plasteliny. Następnie wstawić butelkę do szklanej miski.
Woda w organizmie człowieka. Załóżmy, że ta butelka to nasze ciało. Pokażę wam ile jest w nim wody, ile jest w nas wody. Wlewam do butelki wodę do poziomu około 80% i zaznaczam markerem (obserwacja dzieci). Dużo jej jest?… Tak, ale musicie wiedzieć, że z naszego ciała nieustannie ubywa woda. Pocimy się, chodzimy do toalety, ten poziom opada popatrzcie…
Dzieci obserwują jak dorosły zdejmuje plastelinę i obserwują jak woda powoli wypływa z miski. Mówimy popatrzcie woda ubywa, stajemy się spragnieni, chce się nam pić. Sięgamy po wodę i pijemy. Dorosły wkłada lejek do butelki i wlewa tyle wody aby dopełnić do poziomu 80%. Nie możemy wypić więcej bo mamy wrażenie, że pękniemy. Zatykamy otwór plasteliną.
Napoje słodzone w organizmie człowieka. Jest wiele napojów, które można pić, jest woda ale są też napoje słodzone i koloryzowane. Chcę wam pokazać jak działają takie napoje w naszym organizmie i jak są one niezdrowe. Do szklanki wlewam wodę [o temperaturze pokojowej] i sypię do niej kilka łyżeczek cukru [nie mieszać!]. Popatrzcie w tej szklance jest woda z cukrem. Specjalnie go nie mieszam ponieważ chcę wam pokazać jak zachowuje się cukier w naszym organizmie – butelce. Najpierw zdejmę plastelinę. Wlewam przez lejek wodę z cukrem. Cukier osadza się na dnie. Co się stało z cukrem?… Tak, jest na dnie, a czy wypływa z pozostałą wodą?… Nie. Tak właśnie jest z cukrem zawartym w słodzonych napojach czy cukierkach, on nie ucieknie tak szybko z naszego organizmu. Osoby, które jedzą dużo słodyczy są często otyłe. Zatykam otwór plasteliną.
Napoje koloryzowane w organizmie człowieka. Teraz sprawdzimy jak reaguje nasze ciało na napoje koloryzowane – czyli takie, które zostały zabarwione. Zacznę od zabarwienia wody na biało. Do szklanki z wodą wlewam odrobinę mleka po czym wlewam jej zawartość przez lejek do butelki. Zabarwiona woda szybko rozprowadza się po butelce i zaczyna się wylewać. Popatrzcie wlałem do butelki białą wodę, co się stało?… (dzieci odpowiadają). Tak, cała woda w butelce się zabarwiła, ale biała woda wypływa też z butelki, ale duża jej część wciąż w niej pozostaje. Tak samo jest z barwionym i napojami – bardzo trudno jest je wydobyć z organizmu. Dlatego też najlepiej jest ich nie pić.
